Fransiska Groenlandin gesprek met Vasilis van Gemert

Lees de transcriptie

Fransiska heeft gewerkt aan de interfaces van automotive communication devices, oftewel niet kritische systemen in een auto. En ik vroeg me af of we daar wellicht iets van kunnen leren. Voor de huidige generatie scherm-interfaces, maar ook voor bijvoorbeeld blinde mensen. Nou, dat kan best.

ik denk dat er ook wel schermpjes komen op andere plekken die we nu nog niet kunnen bedenken

Fransiska’s definitie van kwaliteit was direct een mooie brug naar een paar dingen waar ik de laatste tijd over aan het nadenken ben: wat is een plezierige interface voor mensen die blind zijn? En, zijn we klaar met de grafische interface? Rond die twee vragen hebben we ons boeiende gesprek gevoerd.

Transcriptie

Transcripties zijn nodig, maar helaas niet gratis. Je kan helpen door een (kleine) bijdrage te leveren.

Vasilis: Je luistert naar The Good, The Bad, and The Interesting, een serie gesprekken over kwaliteit waarin Vasilis van Gemert spreekt met een eclectische mix van ontwerpers en docenten. Dit keer spreek ik met Fransiska Groenland, ontwerper van automotive communication devices en docent aan de CMD in Amsterdam. Van elke opname bestaat ook een transcriptie. Die zijn handig voor mensen die niet kunnen of niet willen luisteren, en bijvoorbeeld voor mensen of robots die de teksten willen analyseren. Helaas zijn transcripties niet gratis. Je kan hier aan meebetalen, mocht je dat willen, op patreon.com/vasilis.

Met Fransiska praten we over de hiërarchie van bruikbaarheid, over de toekomst van de graphical user interface, over hybride interfaces, en over veel en veel meer. En zoals bijna altijd beginnen we weer met de vraag: wanneer is iets goed?

Fransiska: Ik vind een product dat het goed is als het bruikbaar is en dan bedoel ik de drie aspecten van bruikbaarheid of usability ik weet niet hoe je dat […]

V: Ok, nee maar noem ze maar eens.

F: Nou dat het doet wat het zegt ook dat het moet doen. Dus de functies erin zitten ook die je nodig hebt.

V: Ja.

F: Dat die zo goed mogelijk doet. Dus dat je niet door 100 hoepels hoeft te springen om dingen voor elkaar te krijgen.

V: Ja.

F: En dat de gebruiker er op een of andere manier ook nog blij van wordt of zichzelf er beter door voelt.

V: Ok, ok. Dus dat is wel echt belangrijk. Alleen maar dat hij het alleen maar doet […]

F: Is niet genoeg.

V: Is niet genoeg?

F: Nee.

V: Ok en dat hij het doet met door hoepels springen is eigenlijk onacceptabel.

F: Ja.

V: Ja? Ok. Nee maar dat vind ik interessant want ik had voor de zomer had ik Leonie Watson uitgenodigd, een blinde developer. En ik had met haar […] aan haar had ik het thema voorgelegd wat is delightful user experience for somebody who is blind.

F: Oh, oh dat is moeilijk.

V: En omdat we zijn tegenwoordig met user experience, tenminste ik hoor dat steeds vaker, zijn we bezig met delight. Dus het moet delightful zijn. Dat is ook wat je zegt, dat derde punt. Het moet meer zijn dan alleen maar het doen er moet ook iets van een soort van […]

F: Ja, je moet een soort van band met het product krijgen want dat is uiteindelijk natuurlijk wat degene die het product maakt belangrijk vindt dat hij mensen bindt zodat ze hun product blijven gebruiken en niet dat van iemand anders.

V: Ok, dat vind ik ook wel grappig dat het dus eigenlijk vanuit de brand komt en niet zozeer dat het een behoefte is van de gebruiker. Dit is dus meer een behoefte van de […]?

F: Ja nou ik denk een beetje allebei. Want de gebruiker die zoekt naar die kwaliteit of iets waar hij blij van wordt, wat hij fijn vindt om vast te houden of om mee te werken en de maker die gebruikt dat om juist die mensen aan zich te binden.

V: Ja, ja, dat kan natuurlijk ook doorslaan he?

F: Ja.

V: Je hebt dat boek hoe heet het How to make users hooked of zoiets […]

F: Ja, ja.

V: Dat is echt een bestseller.

F: Ja, ja zeker.

V: Dat gaat over nog verder gaan dan dat mensen het leuk vinden maar dat ze er verslaafd aan raken.

F: Ja. Ja, dat is […] ja. Het hele behaviorial design. Maar ja je kunt ook […] ik denk dat bijvoorbeeld Apple het ook een beetje teveel doet omdat ze zo’n mooie, afgesloten omgeving hebben ontworpen. Dus als je er eenmaal in zit dan ja dan werken die producten allemaal zo goed met elkaar en dan kun je er eigenlijk nooit meer uit. Dus zij hebben een soort van ultieme gebruikerservaring.

V: Ja een ecosysteem hebben ze gebouwd waar je […]

F: Mensen worden er blij van.

V: Ja, een gouden kooi is dat toch, daar kan je niet meer uit.

F: Ja.

V: Ja. En nou is het ook zo […] ja, ja. Ok dus daar zijn verschillende manieren om dat te doen. Een is een gouden kooi bouwen, de ander is zoals Twitter het doet mensen verslaafd maken, met die de rode puntjes. Het is ongelooflijk, het werkt. Je ziet een rood puntje […] ik ben erop gaan letten. Ik zie een rood puntje en dat doet een of andere ping in mijn hoofd, ping, een rood puntje, yeah. Ja. Er heeft iemand gereageerd op iets.

F: Ja, nee maar dat moet je uitzetten denk ik.

V: Ja, ja. Alle rode puntjes staan ook uit op mijn telefoon maar ze stoppen overal in de interface zitten rode puntjes.

F: Oh ja.

V: Ja, ok, maar goed, maar dus waar Leonie Watson eigenlijk op uit kwam zij was blij als het haar lukte.

F: Ja, dus daar bij die eerste laag dat de functies vervuld worden en ook nog de tweede laag dus zelfs als het niet heel efficiënt is […]

V: Dus eigenlijk de eerste laag lukte niet eens altijd. En ze zou het ook best dus zij is een […] weet je ze is een webdeveloper dus zij kan dingen hacken. Als het niet lukt dan kan ze de sourcecode even aanpassen zodat het wel lukt, dat soort dingen. Doet ze. En dan is ze blij want het is gelukt zelfstandig. Dat is niet jouw definitie van goed denk ik?

F: Nou ja het is […] misschien voor haar trouwens wel. Haar ervaring wordt er wel beter door want zij heeft al het gevoel dat ze […] ze krijgt er zelf een betere beleving door omdat ze zelf iets kan doen erin. Maar er zijn natuurlijk een heleboel mensen kunnen dat helemaal niet. Die zijn volledig afhankelijk van wat een product hen aanbiedt.

V: Ja. Dus zouden we daar meer onderzoek in kunnen doen? Want ik heb zelf het idee, nou ik weet niet of dat waar is maar ik spreek weleens met mensen die zeggen dat user interface design, visual interface design, graphical user interface design, dat is wel gedaan. Daar hebben we alle patronen wel gevonden en het is saai en het is een beetje patterns herhalen. En die plak je boven elkaar en je bent klaar. Er zit geen innovatie meer in.

F: Ik denk wel dat er nog een heleboel te verbeteren valt.

V: Ja?

F: Ja, nou ja er zijn misschien in visual inderdaad, ja hebben we wel een beetje een rondje gedaan. Maar er komen zoveel nieuwe dingen bij nog de hele tijd.

V: Maar is het zo als een fiets. Dus dat je zegt ik heb fietsen die, weet ik veel, 100 jaar geleden hun final form gekregen. Het zijn twee driehoeken met twee wielen, een ketting en een stuur en een zadel. En het enige wat we daar nog aan kunnen doen is een beetje tweaken. Je kan ‘m een beetje, doe je er een paar kleine dingetjes op en dan heb je een sportfiets of je haalt een paar dingetjes eraf dan heb je een stadsfiets.

F: Nee, ik denk dat het wel veel verder gaat.

V: Zijn we daar al met user interface design of nog helemaal niet? We hebben die final form nog niet?

F: Nee, ik denk niet dat het vergelijkbaar is want we hebben […] want de drager van de user interface die verandert steeds, nog steeds. Ja, we maken websites en die staan nu nog op laptops en op computers en op telefoons maar dat gaat ook nog de hele tijd veranderen.

V: Ja, ok dus er komen dingen bij, er verdwijnen dingen.

F: Ja en die gaan […] zolang die dingen nog veranderen nou dan hebben wij nog wel een hoop werk te doen denk ik.

V: Ok, ja, ja.

F: En ik denk niet dat al die patterns en al die dingen die tot nu toe zijn ontworpen dat die zomaar […] dat die nog de hele tijd meelopen. Ik denk dat er nog wel dingen […] ik hoop in ieder geval dat er nog wat dingen af gaan en dat er alternatieven komen.

V: Ok, dus we zitten nog in de periode van de velocipede? We hebben nog niet de definitieve vorm.

F: Nee, inderdaad.

V: Nou dat is fijn om te horen, toch?

F: Ja.

V: Ik ben er ook blij om want ik vind deze vormen eigenlijk nog heel erg saai en helemaal niet zo indrukwekkend.

F: En helemaal nog niet zo bruikbaar.

V: Nee, dat kan nog veel beter.

F: Door drop down listen nou die moeten zo snel mogelijk uitsterven wat mij betreft. Dat is […] ja een tab bar, ja, het is op dit moment misschien nodig maar dat zijn volgens mij dingen die in de loop van de tijd anders worden.

V: Ja.

F: Hoop ik.

V: Ja, ja.

F: Of niet meer nodig zijn.

V: Ja. Want jij hebt […] zelf heb jij interfaces gemaakt voor auto’s of nee voor autoradio’s.

F: Ja, voor infotainmentsystemen noemen we dat. Dus dat is de radio en de navigatie.

V: Ok en de navigatie.

F: En soms airco. Dat zijn in feite de systemen die niet kritisch zijn voor het gebruiken van de auto.

V: Ok, ja, ja. Oh wat grappig. Goede omschrijving. Niet kritisch maar wel heel veel gebruikt.

F: Zeker.

V: Ja.

F: Ja en uiteindelijk zijn ze toch wel kritisch want als de gebruiker er teveel mee aan het werk is dan rijdt hij tegen een boom.

V: Ja, dan gaat hij dood. Heel erg kritisch eigenlijk. En wordt hij een gevaar voor zijn omgeving.

F: Ja.

V: Ja. Ok. En wat zijn daar dan de dingen waar je heel erg specifiek op moet letten want eigenlijk waar het op neerkomt is mensen gebruiken het maar zouden het niet moeten gebruiken.

F: Ja. Ja, het is een soort van een eeuwige worsteling denk ik tussen de ontwerpers en de producteigenaars en de gebruikers. De ontwerpers die weten wel dat het eigenlijk niet kan en de producteigenaars, dus de autobouwers, die weten eigenlijk ook dat het niet zo heel handig is. Er zijn ook regels in sommige landen over opgesteld. Als je bijvoorbeeld in Taiwan gaat autorijden, als je harder gaat dan 10 kilometer per uur dan gaat je scherm gewoon uit. In Nederland of in Europa doen we het met een waarschuwing aan het begin als je de auto aanzet dan zie je een grote waarschuwing op je scherm, die je zo snel mogelijk weg klikt want het is natuurlijk heel vervelend.

V: Ja, nou daar wen je ook aan. Dat is gewoon het opstartscherm is dat.

F: Ja, nee dat ga je ook niet lezen of zo.

V: Nee.

F: Nou ja en daarna ja dan probeert denk ik de ontwerper het zo goed mogelijk te doen maar ja dat kan eigenlijk bijna niet.

V: Dat is wel interessant. Dus dan heb je dus eigenlijk […] en dat in Taiwan, werkt dat of zitten daar dan ook weer zware nadelen aan?

F: Ja ik weet niet precies of het werkt.

V: Ok.

F: Ja want je hebt natuurlijk ook vaak dat de bijrijder wel geïnteresseerd is in het infotainmentsysteem dus misschien zit er dan een soort van sensor is die ziet of het de bijrijder is die het ding bedient of de bestuurder.

V: Oh ja, dat zou je nog kunnen doen. Ja, ik weet ook wel […] op een gegeven moment gebruikte ik Ways, zo’n programma, hoe heet dat, een routeplanner.

F: Ja.

V: En als ik tijdens het rijden dat ding ging bedienen dan zei die he je rijdt dat moet je niet doen of ben je de bijrijder.

F: Ok.

V: Maar wat er dan eigenlijk gebeurd is als hij dat niet had gevraagd was ik al klaar met wat ik wilde doen en nu ineens in plaats van dat ik op de weg let moet ik gaan kijken wat […] he wat vraag je nou.

F: Ja. Nou ik denk dat het een probleem is schermen in de auto. En dan ook de telefoons die worden nog steeds worden gebruikt.

V: Ja. Je ziet het gewoon echt he. Je ziet gewoon op de snelweg auto’s die van baan verwisselen, heel langzaam. Die zitten […] of ineens heel langzaam gaan rijden, die zitten gewoon te facebooken.

F: Ja. Nee dat is […] nou ja en dat gebeurt dus ook als je eenmaal een groot scherm hebt in de auto en je daarop je iTunes bibliotheek kunt doorspitten naar een album wat je wilt horen tijdens het rijden.

V: Maar is een groot scherm dan niet beter dan een klein scherm omdat je dan vanuit je ooghoeken kunt zien?

F: Nee. Ik denk het niet. Want zolang je op het scherm dingen ziet, zie je geen dingen op de weg. Want je ogen stellen scherp op dichtbij en niet op veraf zoals als je door het raam kijkt.

V: Ok, dus groot helpt niet?

F: Nee.

V: Ok. Ik las laatst, zat ik in een Tesla en die hebben een gigantisch scherm.

F: Enorm, ja.

V: Enorm.

F: Een A4tje is het ongeveer.

V: Volgens mij wel, ja. Volgens mij was het idee daarachter dat je dus minder hoeft te zoeken en dat het groter is.

F: Ok. Nou als ze ook zulke grote knoppen erop plakken.

V: Ja.

F: Dan zou dat misschien wel een beetje werken.

V: Ja.

F: Maar ja […]

V: En wat zijn manieren om dit wel op te lossen? Dus bijvoorbeeld die interface die jij hebt gemaakt of je hebt een aantal interfaces gemaakt. Wat voor dingen deed je om ervoor te zorgen dat die focus op de juiste plek bleef en zo min mogelijk bij jouw interface. Dat is ook weer gek. Je maakt een ding, daar ben je trots op en dan wil je dat mensen ernaar kijken toch?

F: Nee mensen mogen het zo weinig mogelijk gebruiken.

V: Ja.

F: Ja. Nou wat we altijd deden met touchscreens, met kleine touchscreens in de auto, is dat we heel goed de hoeken gebruikten voor vaste functies zodat de gebruiker dus niet al te veel naar het scherm hoeft te kijken om […] want de routine dingen te doen. En dat klinkt heel simpel maar als je kijkt bij ja in willekeurige auto’s dan is dat helemaal niet zo. Die touchscreens die worden meestal ontworpen zoals nou ja zoals een iPhone app of een website. Daar wordt niet speciaal rekening mee gehouden.

V: Nee, nee, nee.

F: Andere dingen die we ook altijd deden is zorgen dat de gebruiker het scherm uit kan zetten en nou ja dat was in de tijd dat ik daar werkte, een jaar of 10 geleden, een beetje lastig maar andere manieren van input dus dat je niet naar het scherm hoeft te kijken en daarop te klikken of op hoeft te drukken maar dat je steminvoer gebruikt of stuur […] knopjes die aan je stuur zitten.

V: Ja, ja, ja. Die zitten tegenwoordig volgens mij in bijna alle auto’s.

F: Ja, bijna overal. Ja en steminvoer dat is heel erg lastig.

V: Ja. Zeker in auto’s.

F: Ja in auto’s met geluid eromheen en verschillende talen en dan vooral ging het vaak over navigatie, dus over het invoeren van stadnamen en straatnamen en dat is bijna onmogelijk.

V: Ja dat is echt heel moeilijk. Nou ja, dat gaat […] zonder internetverbinding is dat onmogelijk.

F: Ja zonder internet.

V: Ja. Nu heb je met […] gewoon hebben we laten we zeggen in Nederland redelijk 4G dekking, lukt het vaak wel.

F: Ja, ja, ja.

V: Dat is daarvoor nodig volgens mij. Dat past niet op een telefoontje dit soort […]

F: Ja.

V: Spraakherkenning.

F: Ja en verder wat hadden we nog meer bedacht?

V: Het probleem is natuurlijk ook met spraakherkenning wat ik laatst ontdekte, want ik had voor het eerst dacht ik laat ik eens Siri gaan […] ermee gaan spelen, kijken wat daar gebeurd. En toen zat ik in de auto en toen zei ik he Siri speel mijn takkeherrie play list af en dat ging hij keurig doen en toen stond hij wel heel hard dus toen riep ik he Siri zet eens wat zachter maar dat verstond hij niet meer want het stond heel hard. Nou dat zijn natuurlijk dingen daar ontkom je niet aan.

F: Ja. Ja dus daar is nog een hoop werk in te doen dus dat is voor ontwerpers denk ik nog wel nuttig.

V: Ok. Dus dat zit vooral dan in de […] maar dat zijn dus echt wel meer non graphical user interfaces.

F: Ja. Ja ik denk dat het vooral een soort van combinatie moet worden van die verschillende modi.

V: Ok, ja. Dus het is niet het een of het ander. Die dingen hebben gewoon met elkaar te maken.

F: Ja. Ja en ik denk dat het veel beter op elkaar aan mag sluiten allemaal. Dus dat je op het ene moment met een spraakherkenning begint maar dat je die met je scherm eindigt want je kunt niet alles met spraakherkenning doen maar andersom ook niet. Dus dat het beter verstrengeld wordt die twee manieren.

V: Ok. Dus want je ziet nu […] was dat die Amazon, dat Amazon echo […]?

F: Ja.

V: Toch? En die heeft nu ook een versie met schermpje. Is dat daarom?

F: Ik denk dat het daarom is, ja.

V: Ja.

F: Ja als je met Alexa een recept zoekt bijvoorbeeld dan gaat ze allemaal dingen voor je opnoemen maar op een gegeven moment moet je dat wel […] wil je misschien wel het recept voor je ogen zien. Je wilt niet dat ze gaat zeggen van nou 1 kilo aardappelen. Dat kan natuurlijk niet.

V: Nee, dat is super onhandig. Wat dat betreft is spraak en video die hebben gewoon een nadeel ten opzichte van […] het heeft een voordeel maar het heeft ook een nadeel. Zeker voor dit soort dingen. Recepten inderdaad. Heel goed.

F: Ja. Dus je wil beginnen met spraak maar je wilt eindigen met een lijstje op een schermpje of misschien een uitgeprint dingetje.

V: Ik weet het niet.

F: Ik weet het niet. Nou ja ik denk dat het interessant is om te zien waar dat naartoe gaat. En hoe we dat ja voor elkaar kunnen krijgen. Dat zijn natuurlijk niet alleen ontwerpers die dat moeten gaan doen maar alle mensen die technische mensen die meewerken aan al die ecosystemen.

V: Ja.

F: Dus, nee, ik vind het interessant.

V: Ja, ja, ja. Dus eigenlijk zeg je nee het begint alleen maar interessanter te worden.

F: Ja.

V: En die final form misschien dachten we dat we die wel hadden maar dit gaat echt beyond de fiets.

F: Ja.

V: Ja.

F: Ik denk het ook.

V: Ok. Nou dat is wel heel fijn om te horen toch?

F: Ja.

V: Vind ik, ja. Nee want ik word wel […] goed dat is niet helemaal waar hoor want ik overdrijf misschien een beetje. Maar je hoort dus wel een aantal mensen die zeggen van nou die graphical user interface dat is saai. De hele innovatie is eruit. Er zijn patterns, er zijn boeken over geschreven. Er zijn Best Practices die vertellen wat we wel en niet mogen doen. Die voelen zich heel erg beknot in de creativiteit. En die zoeken ook, die gaan de blockchain onderzoeken wat kan daarmee. Die gaan inderdaad spraak en conversatie onderzoeken als manieren van input.

F: Ja. Nou ja ik denk dat er nog heel veel te doen is.

V: Dat is ook zo als je kijkt naar chatbots tegenwoordig.

F: Ja en ik denk dat er ook nog wel meer, meer verschillende devices gaan komen.

V: Ook nog wel ja.

F: Waar we iets mee kunnen doen.

V: Noem eens wat?

F: Nou ik denk dat er ook wel schermpjes komen op andere plekken die we nog niet […] ja die we nu nog niet kunnen bedenken.

V: Ok.

F: Maar bijvoorbeeld, nou een simpel voorbeeld, hier aan de overkant bij MIC hebben ze dan nu bij de docentenkamer een schermpje staan, een touchscreen, voor studenten als ze een docent zoeken dan kunnen ze door dat lijstje scrollen en dan docent aantikken en dan kunnen ze meteen zien waar hij uithangt omdat ze geen vaste bureaus meer hebben daar.

V: Ok.

F: Nou dat had je niet, dat had je vorig jaar nog niet kunnen bedenken dat ze […] dat daar een schermpje zou staan waar studenten interactie mee zouden hebben.

V: We konden het wel bedenken.

F: Ja, maar nou ja.

V: Maar het was er nog niet.

F: Het was er nog niet. En nu is het er.

V: Is het een beter systeem dan de foto’s die wij naast de deuren hebben hangen?

F: Nou ja wij hebben nog ongeveer wel vaste plekken maar stel onze docentenkamer op de schop gaat en er zijn alleen nog maar flexplekken over dan zijn die foto’s misschien niet meer genoeg.

V: Nee.

F: Stel dat we heel groot worden en dat we op verschillende verdiepingen dingen […]

V: Ja, ja, ja. Maar hierin vraag je ook wel wat van de docenten dan toch die moeten aangeven waar ze zitten.

F: Ja. Dat zou ook nog automatisch kunnen. Vasilis zit nu op de WC.

V: Ja, precies. Vasilis ligt alweer in de hangmatkamer ja.

F: Ja. Nou ja.

V: Ja, ja, ja. Ok. Nou ja wel grappig. Het is wel een […] ik vind dat ook wel weer grappig want ik hoor juist heel veel mensen ook zeggen we gaan naar zero interface. Allemaal minder schermen en die hebben een hekel aan schermen die zeggen ik wil geen schermen meer.

F: Nou ja, het liefst, als het zou kunnen zonder scherm ook graag.

V: Ja?

F: Ja. Nou ik heb vorige week CMDaan gedaan en daar hebben 500 studenten dingetjes ontworpen.

V: Ok, voor de eerstejaarsstudenten is dat want niet iedereen die dit hoort weet dat natuurlijk.

F: Oh ja, ja. Dus 500 eerstejaars hebben hun eerste dingetje ontworpen. Een hulpmiddel voor mensen in Artis. En een heleboel studenten hadden inderdaad dingen met schermpjes bedacht maar eigenlijk de leukste, ja de meest hoopvolle […] het meest hoopvolle ontwerp wat ik heb gezien dat had geen scherm, dat was een toepassing op een smartwatch en het enige wat hij deed was als je in de buurt kwam van een interessant gebouw in Artis dan ging hij trillen en dan moest je je koptelefoon even opzetten en dan ging de gids iets vertellen.

V: Ok.

F: Dat is het enige wat het ding deed.

V: Ja.

F: Geen scherm maar gewoon een soort van virtuele gids die met je meeloopt in het park en die zegt he je moet hier even stoppen en even luisteren naar wat ik te zeggen heb.

V: Ok, ja, ja, ja. Oh ja. En ook even. Niet de hele tijd.

F: Nee, niet de hele tijd. Dus het […] schermen die hebben vaak de neiging […] of de ontwerpen die onze studenten maken hebben vaak de neiging om heel veel aandacht te vragen en het is juist inderdaad wat je zegt de interfaces […] er zijn mensen die naar zero interface toegaan. En dat ging meer een beetje die kant op.

V: Ja, ja, ja.

F: Ik vond het een goed idee. En uitvoerbaar, wat iets toevoegt.

V: Eigenlijk zou je nog liever willen hebben dat het […] want ik vind ook die koptelefoon opzetten en die trilling […] Stel ik loop daar met mijn gezin of zo of met vrienden en ik zit gezellig te praten, ineens begint dat ding te trillen, mijn aandacht te vragen. He, he, he, zet dan je koptelefoon op joh. He, he, he, ik ben belangrijker. Wat ik heel mooi vind met Astrid Poot had ik het daarover een jaar geleden, zij presenteerde dat ook in Tuschinski tijdens een kick off van ons academisch jaar, zij heeft een app ontworpen voor gezinnen waar een iemand het syndroom van Down heeft en dat is een heel goed boek blijkt of zo en die leert mensen beter omgaan daarmee. Hoe kan je de kwaliteit van het leven verbeteren met allemaal oefeningen en weet ik veel wat allemaal. Fantastisch boek maar dat boek is zo dik. Dat is een onhandelbaar ding. Dus zij hebben een app gemaakt en wat ik zo mooi vind aan hoe ze die app promoten is dat je telkens blije mensen ziet en dat je ergens op de achtergrond op de bank een iPad ziet liggen die uit is. Dus hun doel is dat je de app niet gebruikt. Dat vind ik een hele mooie en dan zit je volgens mij echt op zero interface en dan gaat het over de kwaliteit van leven verbeteren in plaats van de app gebruiken.

F: Ja. Nee zeker. Dat is wel een mooi streven.

V: Ja.

F: Ja.

V: Dus minder aandacht vragen.

F: Ja, zeker.

V: Nou ja zeker in een auto moet dat. Zouden we daar wat kunnen leren voor om delightful experiences te kunnen maken voor Leonie Watson die blind is.

F: Oh. Iets wat juist niet aanwezig is […]?

V: Nou iets wat niet aanwezig is en natuurlijk […] zij heeft sowieso geen graphical user interface dus omdat we ons nu meer bezighouden met spraakherkenning en dat soort dingen, zou dat daaraan bij kunnen dragen?

F: Dat weet ik niet.

V: Weet je niet?

F: Nee.

V: Nee.

F: Nee, dan zou ik wat meer over Leonie Watson moeten weten.

V: Nou, oh ja, over haar specifiek of over blindheid of […]?

F: Ja en over haar specifiek ook. Want ik denk wel dat zij […] wat je tot nu toe vertelt is dat zij iemand is die zelf ook heel erg gaat knutselen daaraan.

V: Ja. Maar ja, eigenlijk wil je dat natuurlijk niet. Ik bedoel dat doe jij ook. Jij kan ook […] je bent interface expert dus als jij iets niet snapt, als iets niet direct duidelijk is dan ga je het onderzoeken totdat je het wel snapt.

F: Ja.

V: Toch?

F: Ja. Nou ja misschien […]

V: Jij gaat in hoekjes van schermen ga je kijken of daar misschien een interactieding zit.

F: Ja. Misschien is dat wel nog interessanter. Dat mensen een eigen […] dat we mensen meer vrijheid […] gebruikers meer vrijheid geven in de manier waarop ze met dingen omgaan.

V: Ok.

F: Dat ze zelf meer controle hebben over die user interface die ze gebruiken.

V: Dus meer eigenlijk settings bieden?

F: Ja, ja en het klinkt heel saai want tot nu toe hadden we natuurlijk altijd het idee van nou ja we moeten zo weinig mogelijk settings want de mensen moeten het een keer doen en zelfs dan is het moeilijk, ingewikkeld, niet leuk maar ik denk dat we daar een beetje van terug moeten komen omdat we nu zien dat ja een heleboel mensen hele verschillende behoeftes hebben, ja verschillende interesses en dat ze het ook veel beter snappen. Ik bedoel ja als je de hele tijd met Twitter door rode bolletjes wordt gestoord dan is het misschien handig als je dat zelf kunt aanpassen.

V: Ja precies. Nou ja kijk ik maak daar dan een hack voor en dan zorg ik dat met de CSS dat bolletje altijd onzichtbaar is.

F: Ja, bijvoorbeeld.

V: Ja.

F: Ja en ik denk dat daar ook nog een hoop dingen te doen zijn voor ontwerpers.

V: Ok.

F: Dat ze verschillende versies kunnen ontwerpen of meer vrijheid voor de gebruiker dat hij zelf zijn ding kan samenstellen.

V: Of gebruikmaken natuurlijk van wat er geboden wordt op het systeem wat de gebruiker gebruikt. Je hebt bijvoorbeeld op telefoons toegankelijkheidssettings, zijn sowieso super interessant om eens door te […] mijn telefoon ziet er tegenwoordig helemaal anders uit, allemaal high contrast, grote fonten. Het is ineens een heel weird ding geworden, hele andere interface maar wel beter hoe ik hem wil. Ja.

F: Ja.

V: Dan hoef ik niet mijn leesbril nog op te zetten dan kan ik nog vijf jaar zonder.

F: Ja. Nee dat heb ik ook nu.

V: Maar sommige apps die maken daar geen gebruik van, die negeren dat. Dus dat zou al een manier zijn natuurlijk om te kijken ok ze zijn system settings of browser settings die je kunt […]

F: Ja. Ja. Ik denk dat gebruikers daar meer en meer bij gebaat zijn dat ze dingen kunnen aanpassen naar hun eigen ja manier van werken.

V: Het is wel grappig want dat had je, toen ik begon met computers kon je alles skinnen […]

F: Ja.

V: Alles. Je kon ‘m helemaal […] dat is nu helemaal weg.

F: Het resultaat was vaak heel dramatisch inderdaad.

V: Het was verschrikkelijk. Maar het kon wel. Het was ook wel hilarisch.

F: Ja heel leuk. User interface in Comic Sans en roze en geel.

V: Ja, ja, precies. Furry.

F: Ja.

V: Fluffy. Ik had wel een fluffy browser inderdaad op een gegeven moment. Dat kon dan.

F: Ja.

V: Maar daar zijn we dan op teruggekomen.

F: Ja maar ik denk dat het eigenlijk wel weer mag komen.

V: Ok.

F: En ook omdat wat je nu ziet de grote apps die mensen gebruiken, Facebook, Twitter, WhatsApp. Nou om de zoveel tijd komt er een update en dan wordt de hele app weer op de schop genomen en iedereen moet het dan maar, die moet dat dan maar gebruiken. Waarom mogen ze niet zelf kiezen welke dingen er […] die in de tab bar staan.

V: Nou ja, Twitter is er op een gegeven moment zelfs heel ver in gegaan. Twitter had een API en iedereen kon die gebruiken en je had dus allerlei soorten apps die allerlei hele specifieke inderdaad bijna persoonlijke apps en je kon als jij op een hele specifieke manier Twitter wilde consumeren dan kon dat. En toen zeiden ze op een gegeven moment nou het mag niet meer. Klaar. Je mag alleen maar de API gebruiken met onze voorwaarden.

F: Ja.

V: Die deden echt precies het tegenovergestelde.

F: Ja. Maar ik vind het wel jammer.

V: Ja.

F: Maar ja.

V: Ok. Dus echt settings design maar ook persoonlijk dus toch?

F: Ja.

V: Dat je de persoonlijkheid van de gebruiker erbij gaat betrekken.

F: Ja dat zou ook nog wel intelligent kunnen. Na verloop van tijd dat de user interface zich aanpast aan hoe jij dingen gebruikt. Dus als jij iets nooit gebruikt dat het dan ver weg terechtkomt waar je het niet ziet.

V: Ja, ja. Ja we weten ook dat dat ook bubbels veroorzaakt. Toch? Er zitten ook weer z’n nadelen aan.

F: Ja, nee.

V: Nou misschien kun je natuurlijk ook at random af en toe weer iets even naar boven laten komen.

F: Ja, dat kan je ook doen.

V: Ja dat is ook een vorm van intelligentie natuurlijk.

F: Ja.

V: Ja. Nee intelligentie is nog te simpel vind ik. Tenminste wat ik zie wat er nu mee gebeurt is eigenlijk werkt het vooral heel erg beperkend en simplificerend.

F: Ja. Ja. Maar ik denk dat kwaliteit ook wel is dat mensen zelf met dingen aan de slag kunnen. Want als je dat vergelijkt bijvoorbeeld met fysieke producten. Ja, mensen gaan daar toch aan knutselen, dingen die gerepareerd kunnen worden bijvoorbeeld die zijn wat mij betreft iets meer waar dan dingen die zodra ze stuk zijn weggegooid moeten worden. En ik denk dat het hetzelfde eigenlijk kan zijn met digitale producten. Dus dat je zelf een beetje meer eraan kan knutselen.

V: Of zelfs dat je die dingen samenvoegt. Toch? We hebben makerslabs waar we onze eigen dingen maken en zou je dan misschien ook een soort van softwarelabs willen hebben waar […]

F: Ja.

V: Het idee van die makerslabs die iedereen daarheen kan en zijn eigen product kan maken. In de praktijk gebeurt dat wat weinig volgens mij. Ik hoorde iemand die had dan een of andere vorm van diabetes of zo en die had daar een hele prettige spuit had hij […] maar die spuit ging uit de handel en die kwam toen bij een makerslab, daar zat iets van een elementje in of zo, kunnen we dat maken want dat is niet meer te krijgen. Zeker voor mensen met een handicap is het natuurlijk super interessant, perfect wat ze nodig hebben, die kunnen hele goede dingen verzinnen. Maar als je daar dan ook nog software bij aan kunt bieden want dat kunnen heel veel mensen natuurlijk weer niet.

F: Ja. Ja. Dat lijkt me wel wat.

V: Moeten wij misschien eens wat mee gaan doen als opleiding, toch?

F: Ja, nou ik […] met wie had ik het er laatst over, met Fons. We hadden het over de iPad 1. Ik heb er nog een en hij heeft er ook nog een. En het is een hartstikke goed product, werkt gewoon nog maar het wordt niet meer ondersteund en het lijkt me zo leuk als dat ding dan open zou zijn dat je er zelf weer aan kon sleutelen. Dat je er iets van kon maken wat jij nodig hebt.

V: Ja. Stom is dat he. Die is niet open.

F: Nee. Dat is zo jammer want het wordt niet ondersteund dus waarom […] nou ze zouden het nu wel open kunnen zetten. Denk ik.

V: Ja. Ik heb zo’n Blackberry playbook.

F: Ok.

V: Dat was toen de iPad 1 uitkwam toen kwam Blackberry met z’n iPad killer. Een onwijs mooi dingetje, echt iPad mini formaat dus voordat de iPad mini bestond was dat […] en hardwarematig was hij superieur en ook softwarematig was hij hartstikke goed. Tenminste de browser was heel erg goed. Maar wat ze heel stom hadden gedaan want Blackberry volgens mij hebben concurrenten van Blackberry op managementniveau hebben daar mensen ingezet om Blackberry stuk te maken. Dat kan bijna niet anders er zijn zulke stomme beslissingen genomen. Dus die hebben de playbook hebben ze duurder gemaakt dan de iPad want ze vonden hij is beter en dat was misschien wel zo maar de perceptie is nog altijd dat Apple het beste is. Dat was een dom ding en de andere is om te kunnen e-mailen had je een Blackberry telefoon nodig.

F: Oh jee.

V: Ja.

F: Dat is wel […]

V: Dat is eigenlijk een van de belangrijkste functies. Kon niet.

F: Ja.

V: En er zijn heel veel developers die hebben zo’n ding want die kregen we gratis bij congressen. Dus ik heb er een, die staat als fotolijstje in mijn boekenkast.

F: Ja erg interessant. Ja dat is jammer.

V: Nou schermpjes zijn te krijgen. Je zei net al over het schermpje van mijn opnameapparaat dat kost drie euro, een los touchscreen kan je natuurlijk ook kopen en die kan je op een klein computertje zetten en dan heb je voor 30 euro of zo heb je een […] wat jij maar wil.

F: Ja. Een dingetje, ja. Ja dus we moeten die iPads een’s gewoon maar weggooien of zo?

V: Ja of een fotolijstje van maken. Ik heb hele kunstsites gemaakt met animerende kleuren puur daarvoor.

F: Ok, ja.

V: Om dat ding niet weg te hoeven gooien. Ik heb ook nog, nog een oude iPad heb ik ook nog.

F: Ja.

V: En spraak hebben we het over gehad. Houd jij je bezig met chatbots met chat dat soort dingen?

F: Niet echt.

V: Niet echt.

F: Maar ik vind het wel super interessant.

V: Ja.

F: Ik […] nou ik kijk vanaf de zijlijn toe.

V: Ja. En zijn daar ontwikkelingen die ik moet weten?

F: Nou ik weet niet […] ik denk dat je daar beter met iemand kan praten die dat heel goed kan.

V: Ja, ok.

F: Die daar veel over weet.

V: Ja. Ik heb je eigenlijk nog helemaal niet gevraagd welk vak je eigenlijk geeft hier?

F: Ah. Nou ik geef HCI dus Human Computer Interaction.

V: Ja.

F: Dus dat is voor de eerstejaars om ze te laten kennismaken met hoe je dingen bruikbaar maakt. De interface. En in het derde jaar geef ik daar ook een vak over maar dan in de minor en dan gaan we meer kijken over hoe je een user interface over verschillende schermen met verschillende input devices kunt ontwerpen.

V: Ok, ok. Dus dat gaat echt over die hele […] dus dat gaat ook over dat je continu door kunt gaan met dezelfde taak op verschillende apparaten.

F: Ja, ja.

V: Interessant.

F: Ja en dat je goed rekening houdt met de specificiteit van het device waar je voor ontwerpt. Want vorig jaar hadden we een aantal televisie user interfaces bijvoorbeeld en het klinkt heel simpel maar als je voor televisie gaat ontwerpen dan moet je rekening houden met je afstandsbediening en met de afstand van waar je zit tot aan het scherm en uiteindelijk zijn dat nog best wel ja je moet het gewoon een keer doen om het goed te kunnen doen.

V: Ja TV is wonderlijk. Dan denk je oh die dingen zijn groot daar kan veel op.

F: Nee, daar kan helemaal niet veel op.

V: Nee, want je kijkt van een afstand.

F: Daar kan veel minder op.

V: Dat is eigenlijk net zo groot als een telefoon.

F: Ja.

V: Als je ook kijkt vanuit perspectiefoogpunt dat is precies zo groot as een telefoon.

F: Ja.

V: Ja, ja ik heb heel lang geleden ooit weleens inderdaad ook iets voor TV […] dan had je van die […] toen begon digitale televisie in te komen, daar heb ik nog wel een hele vroege interface voor ontworpen. Ja.

F: Nee, ik vind dat wel leuk.

V: Ja.

F: Ja dus dat je met de cursor dan heen en weer moet gaan en met die gekleurde knopjes.

V: Ja. Ja, ja, ja.

F: Het is weer eens wat anders.

V: Ja en zo’n Apple TV. Ik weet nog wel de eerste keer of toen hij net uit was dat we dan met zo’n knopje zo […] dan zaten we met vrienden gingen we dan videoclips gingen we dan […] en dan zet je dus echt gewoon vijf minuten met lettertjes.

F: Ja met dat kleine cursorknopje.

V: Ja.

F: Ja.

V: Ja. Nu kan je gewoon er tegen praten en dat werkt nog wel handiger.

F: Ja of je gebruikt gewoon je iPad om een video op te zoeken en je stuurt hem in een keer naar je televisie dat is natuurlijk veel makkelijker nog.

V: Ja. Ok. Dus dat soort interfaces daar houden ze zich mee bezig.

F: Ja. Ja en wat doe ik verder? Visual interface design.

V: Ok.

F: Dus over hoe je een user interface dus niet alleen een bruikbaar maar ook passend kunt maken bij het merk waar je voor werkt, bij de gebruiker.

V: Zorgen dat ze de juiste dingen op het juiste moment zien.

F: Ja en dat er nog een soort van stijl in zit want wat ik altijd een beetje jammer vind is als je heel netjes allemaal die patterns enzo toepast dan krijg je een soort van eenheidsworst die er op het eind uitkomt die helemaal niets meer te maken heeft met het uiteindelijke product of met het werk of het bedrijf wat iets aanbiedt. Ja en dat wordt allemaal een beetje hetzelfde.

V: Ok en daar probeer je dus ook echt wel wat aan te doen met die vakken.

F: Ja in ieder geval met visual interface design. Zeker.

V: Ja, heel goed. Dat is inderdaad ook wel […] aan de ene kant heb je dus mensen nou ja die zeggen het is af en als ik dan inderdaad zie wat het dan is. Dus graphical user interface design is af als ik dan zie wat het is denk ik Jezus dat is saai dat gaat nog nauwelijks voorbij wireframes een beetje ingekleurd en natuurlijk ook die, hoe heet het ook alweer, een hero image met een inwisselbare witte tekst in Sans Serif erop.

F: Ja.

V: Letterlijk inwisselbaar.

F: Ja.

V: Dat mooie voorbeeld uit het artikel van Design Machines waarin die 20 van dat soort precies dezelfde dingen en als je er geen logo opzet dan weet je niet wie het is, dan kan het iedereen zijn en dat is nog steeds het patroon.

F: Ja.

V: Ja.

F: Ja terwijl je in de interactie zelf, dus als je die patterns gewoon even loslaat, dan kun je ook nog emotie en branding in stoppen. Ja wat ik zelf altijd wel een leuk voorbeeld vind is Path, een soort van instagram is het […]

V: Ok, ja.

F: Maar hij bestond iets eerder en is niet zo heel succesvol geworden. I :Ja, ja.

F: Maar die hebben zo’n vrolijke, ja zo’n vrolijke interactieontwerp. Ja als je dat gebruikt dan word je ook helemaal vrolijk en dan heb je ook zin om die foto’s te delen en het is ook, ja je deelt de foto’s maar dan vooral echt met je vrienden en je familie, het is niet met de hele wereld, het is niet om stoer te zijn maar gewoon echt om ja met elkaar leuke dingen te doen.

V: Ja, ja.

F: En die hele user interface die doet mee daaraan. Dus ja dat vind ik een goed voorbeeld hoe je toch iets kunt ontwerpen wat ja wat specifiek is voor een bedrijf, een product.

V: Ja. En heeft taal daar ook nog mee te maken? Doe je daar ook nog wat mee? Want dat copy daar hebben we volgens mij niet heel veel aandacht voor hier op school maar als je zegt vul je naam in of […] dat […] ja.

F: Ik vind het wel heel belangrijk en ik ben er wel gevoelig voor als ik zelf dingen gebruik. Ik heb niet speciale lessen daarvoor voor studenten, helaas. Maar volgens mij zijn er wel docenten die daar iets over kunnen vertellen.

V: Kunnen vertellen maar ik weet niet of we het doen.

F: Ja.

V: En als […] ik doe het ook wel dus ik zit nu bijvoorbeeld zit ik heel erg te hameren op linktekst, heel veel websites […]

F: Klik hier.

V: Lees meer. En dan wat dan, wat wil je dan meer lezen. Ja.

F: Ja. Nou ja ik vind het wel interessant. Ik weet dat ze bij Dropbox hebben ze een taalontwerper.

V: Ja, ok. Maar dat is ook de enige waarvan ik weet […] nou dat zal dan bij Facebook ook wel een taalontwerper zitten.

F: Vast wel.

V: Je hebt bij Mailchimp.

F: Oh ja.

V: Mailchimp die hebben zelfs. Die hebben een prachtige guideline over in welke situaties je hoe mensen kunt aanspreken. En die hebben […] als je daar de eerste keer komt hebben ze een hele vrolijke, geinige copy. Dat is heel erg leuk maar als je bijvoorbeeld een fout hebt gemaakt of zo of als je hebt lopen spammen, wat ze echt niet willen, dan is ineens is de interface anders en de taal ook anders.

F: Ja, ja, ja.

V: En daar zitten natuurlijk allerlei dingen tussen. Super mooi ding. Ik zal ‘m wel in de shownotes zetten dan […]

F: Ok. Ja. Misschien kunnen we daar inderdaad wat meer aandacht aan besteden. Zeker als we meer naar spraak en conversational bots gaan dan wordt het natuurlijk steeds belangrijker […]

V: Het is super belangrijk.

F: Hoe je tegen je gebruiker praat.

V: Ja, ja. Er hadden studenten van ons van de minor Webdevelopment hadden voor de vakantie hadden ze een chatbot gemaakt voor de openbare bibliotheek hier in Amsterdam of eigenlijk een prototype daarvan. En wat je daar zag het grootste probleem zat ‘m in hoe antwoord je als je het antwoord niet weet.

F: Ok.

V: Want de meeste vragen, nu in elk geval nog voordat zo’n bot echt superslim is weet hij gewoon niet. En nou hadden zij daar grapjes in gedaan maar wat als je haast hebt of stress?

F: Ja of je zoekt een boek over een heel serieus onderwerp.

V: Precies ja. Een boek over kanker. Ja.

F: Ja, dat is lastig.

V: Wel goede oefeningen. Ja dan gaat taal gaat […] speelt eigenlijk speelde taal altijd natuurlijk al een rol maar we hebben ons veel meer, teveel, op de patronen en het uiterlijk gericht.

F: Ja. Ja. En ja in mijn eerdere werk waar ik dus met die kleine schermpjes bezig was daar was altijd de clou om de juiste term te vinden die op het scherm paste.

V: Dat is ook wel moeilijk want het moet zowel in het Engels als in het Portugees moet dat werken.

F: Best moeilijk, ja in meerdere talen en meestal werken we dan in het Engels. En dat was altijd een probleem want Engels is juist heel kort en bondig.

V: Super kort, ja.

F: En als we het daarna in het Frans moesten vertalen dan ging het helemaal mis.

V: Ja. En ik heb ook weleens inderdaad met […] voor KLM touchscreens op Schiphol hebben we gemaakt. Die waren helemaal in het Engels ontworpen. Helemaal perfect gebouwd. En toen moest het ook in het Duits en het Portugees. Het was helemaal stuk we konden helemaal opnieuw beginnen.

F: Ja. En dan krijg je van die gekke afkortingen en niemand snapt er meer wat van.

V: Ja. En nee inderdaad die tweede versie hebben we ook in het Portugees ontworpen.

F: Ja, dat is handiger.

V: En qua lettertype want jij hebt met vooral zwart wit schermpjes gewerkt of niet?

F: Ja in het begin moesten we ons eigen pixel lettertype ontwerpen.

V: Ok wat gaaf.

F: Ja.

V: Toch?

F: Ja het is leuk om een keer te doen. Maar ik ben verder geen letterexpert hoor.

V: Nee, nee. Maar dan let je een beetje op […] want dat kan ook nog best lastig zijn want je hebt echt een hele beperkte […]

F: Ja.

V: Ja.

F: Maar dat is […] nou ja we hebben er eentje, ja we hebben er eentje gemaakt in een aantal groottes. Ja, het is echt zo’n precisiewerkje. Je moet het wel echt leuk vinden, letters.

V: Ja. Typografie.

F: Ja.

V: Ja. R Ja ik ben er denk ik niet pietje precies genoeg voor.

V: Nee, nee. Maar ik heb hier toch wel wat. Het is wel gaaf. We hebben gekeken naar […] ok we begonnen met die user interface die moet niet alleen bruikbaar zijn, dat moet niet alleen makkelijk zijn maar het moet ook op de een of andere manier tof zijn. We hebben toch ook wel weer wat […] en ik zit vanuit mijn persoonlijke interesse bij die toegankelijkheid of hoe kunnen we dingen prettig maken voor blinde mensen. Nou ja, via dat spraak enzo en taal moeten we misschien mensen van dichters of mensen van de Jeugd van Tegenwoordig of zo laten nadenken over user interfaces.

F: Nou dat is wel interessant.

V: Dat we ook ritme erin gedaan doen.

F: Ja. Ja wat heb je nog meer voor taalkunstenaars. Ja zangers of presentatoren.

V: Ja want een gaaf idee eigenlijk toch dat je dan zo’n mooi ritme om een formulier in te vullen of zo of dat het dan […]

F: Ja misschien hebben mensen dan ook meer zin om tegen iets te praten want ik weet ook niet in hoeverre nou ja spraak, user interfaces die worden nu gebruikt omdat dat kan maar in hoeverre gebruiken mensen het echt, echt in als alternatief voor een gewone visuele user interface.

V: Nou ja ik ken wel vrienden van mij die in de file boeken luisteren bijvoorbeeld.

F: Ja, nee, maar dat ze zelf […] Maar hoeveel commando’s geven zij zelf?

V: Mails dicteren. Ken ik ook wel mensen die dat doen.

F: Ok.

V: Ja. Commando’s zelf. Volgens mij gebeurt het best veel. Ik had een tijdje zo’n, hier van school, zo’n Apple watch omdat ik snapte dat ding niet en ik vond het geen […] nou dat was onacceptabel. Je werkt hier je moet het maar snappen dus toen heb ik twee weken met zo’n ding gefietst en het enige wat ik eigenlijk ermee deed was zodra ik naar huis op de fiets stapte naar huis zei ik take me home tegen mijn telefoon, dat vond ik zo gaaf.

F: Ja, ja. Net als tegen Kit van de Knight Rider.

V: Precies, ja.

F: Ja nou ja ik geef weleens commando’s aan mijn telefoon of aan de Smartwatch maar ja ik vind het zelf toch altijd een beetje gek om dat te doen. Ik doe het als ik zeker weet dat er niemand luistert.

V: Ja, ja.

F: Maar ja dat kan ook niet zo heel vaak. Ja als ik op de fiets zit dus of als ik alleen thuis ben maar als ik nou hier in de docentenkamer aan het werk ben dan denk ik niet dat ik tegen Siri ga praten zonder te lachen.

V: Nee, nu niet want dat is nu misschien ook nog een beetje gek maar ik kan me ook voorstellen toen de eerste telefoons waren dat het ook gek was. Dat je ineens tegen een bakelieten ding wat je tegen je oor hield ging staan schreeuwen in een ruimte waar iedereen […]

F: Maar ja heb jij mensen om je heen die commando’s geven aan hun device?

V: Nee persoonlijk niet. Maar ik kan me voorstellen dat, laten we zeggen over 10 jaar, krijgen we collega’s die hiermee opgegroeid zijn en die gewoon de hele tijd commando’s tegen hun computers roepen. Waarom niet?

F: Nee inderdaad waarom niet maar waarom vinden wij het dan zo gek om te doen?

V: Omdat alles wat nieuw is, gek is.

F: Ja.

V: Dat zijn ook nieuwe […] mobiele telefoons moesten we toch heel erg aan wennen. Zaten mensen zaten ineens in het openbaar tegen zichzelf praten. Verschrikkelijk. De jaren ’90.

F: Ja, het is ook verboden in sommige treincoupés.

V: Ja, inderdaad. Die hele persoonlijke telefoongesprekken in de trein. Ja. Maar ik denk dat dat het wel zou kunnen zijn dat we er gewoon nog niet aan gewend zijn en het heeft er natuurlijk ook mee te maken dat die dingen […] het ging wel heel vaak fout.

F: Ja. En dat je gewoon heel erg voor lul staat als Siri niet snapt waar je het over hebt.

V: Ja. Maar het begint wel steeds beter te worden, denk ik.

F: Ja, ja.

V: Maar ik gebruik het heel weinig.

F: Ja. Ik op de fiets.

V: En wat zeg je dan tegen Siri?

F: Ja dan zeg ik bel die en die want dan zit de telefoon ergens in mijn zak of zo.

V: Ok en dan heb je gewoon je koptelefoon op […] ja.

F: Dat werkt.

V: Ja en een volgend nummer of zo.

F: Nou zo […] dat is te ingewikkeld.

V: Oh ja?

F: Nee zo’n goede relatie heb ik nou ook weer niet met Siri.

V: Nee.

F: Bellen dat lukt nog net maar ja […]

V: En is Siri een man of een vrouw?

F: Ja, Siri is een beetje ambigu geloof ik bij mij.

V: Ok.

F: Want ik heb […] ja ik verander af en toe van stem.

V: Ok.

F: Dus het is genderloos.

V: Ok. Dat kan, ja kan dat? Nou er bestaan ook wel genderloze stemmen. Ja, inderdaad mijn dochtertje kijkt Pokemon, die filmpjes en de stem van Ash dat is een jongen is ingesproken door een vrouw.

F: Oh, ok, grappig.

V: Dus ja. Heb jij nog iets wat je wilt vertellen aan de wereld?

F: Nee.

V: Of aan studenten?

F: Ja, lekker veel dingen maken.

V: Ja mooie dingen maken?

F: Ja.

V: Ja.

F: En ja goed om je heen kijken.

V: En wat zijn dan onderwerpen waar we ons op moeten richten? Zijn er nog bepaalde problemen die we moeten oplossen?

F: Ja er zijn wel heel veel problemen denk ik.

V: Ja?

F: Ja ik vind vorig jaar hebben we veel gewerkt voor oudere mensen, vond ik erg interessant.

V: Ja die hebben natuurlijk hele specifieke problematiek.

F: Ja en ik vind de auto’s ook nog steeds heel erg interessant. Het gaat zo vreselijk hard. Ja user […]

V: Ja gaat dat […]? Ik vind auto’s vind ik juist zo vreselijk langzaam veranderen.

F: Ah, ja op de weg. Ja nee dat klopt.

V: Het is nog steeds allemaal benzine.

F: Ja, ja, ja. Nee maar er komen nu met die self driving technologieën. Er is een soort van race gaande tussen vier of vijf grote bedrijven die zich daarmee bezig houden. Ja en dat gaat allemaal een beetje achter de schermen want dat is gewoon nog niet commercieel toepasbaar. Maar die zijn heel hard bezig om allerlei ja de problemen op te lossen en daar horen natuurlijk ook user interfaces bij.

V: Ja.

F: Dus ik vind het […]

V: Ja, ja, te gek toch. Self driving cars dat is echt wel […]

F: Ja. Ik ben benieuwd.

V: Ik wil het wel. Er zijn heel veel mensen die het niet willen die zeggen nee ik vind autorijden tof. Ik vind autorijden ook tof maar als ik met mijn gezin in de auto zit dan draai ik me liever om en zit ik lekker met ze te babbelen.

F: Ja, inderdaad. En dat scheelt weer […]

V: Dan hoef ik helemaal niet naar de weg te kijken.

F: Ja, nou dat kan als het veel veiliger is ook nog dan ja […]

V: Ook nog, ja als je gewoon lekker kan Facebooken zonder dat je van baan verwisselt toch? Want dat is wat […] mensen willen dat. Je ziet ze de hele tijd op de snelweg.

F: Ja.

V: Mensen willen self driving cars. Of moeten ze gewoon de trein nemen zit daar misschien ook een oplossing.

F: Ik denk dat ze self driving cars ook wel files kunnen oplossen omdat ze een ander gedrag hebben en dat dat dan files kan voorkomen.

V: Ja. Ja ik had er met Sjoerd Linders over […]

F: Niet zo koppig zijn als mensen.

V: Hij is de verkeersontwerper hier in Amsterdam, is ook een podcast mee opgenomen. En hadden we het ook over self driving cars. Zodra ze de stad in komen dan worden ze een probleem.

F: Ja, dat zal wel.

V: Van een self driving car bijvoorbeeld […] we hadden een aantal hele leuke cases toen bedacht. Als je hier heb je bijvoorbeeld op de Wibautstraat moeten auto’s dan naar rechts maar er is geen voorsorteervak en er komen fietsers aan dus ze moeten stoppen voor fietsers. Maar als daar een fietser niet oversteekt omdat hij wacht op iemand of zo, die blijft daar staan, dan zal een self driving car blijven staan, die heeft dat niet door. Terwijl ik zie oh die kijkt over zijn schouder ik rijd wel even door. Dat was er een. De andere was Sjoerd kwam ermee ja als ik dan ’s avonds naar het café ga dan laat ik mijn auto rondrijden want dan hoef ik geen parkeergeld te betalen. En dan heeft hij dus ineens allemaal lege self driving cars.

F: Ja, die rondrijden.

V: En wil je daar dan bijvoorbeeld wel […] als er auto’s aan komen met mensen erin dan wil ik best wel wachten voor het stoplicht maar als er auto’s rijden met niemand erin, wil ik daar wel voor wachten? Dat zijn allemaal leuke vragen waar we […]

F: Ja zeker. Ja ik denk ook dat ze in de stad nog niet zo heel erg ja nog niet heel erg nuttig zijn.

V: Nee.

F: Ik bedoel wij hebben een auto en die kan zelf inparkeren.

V: Ok.

F: En dan gaat hij ook zeggen wanneer hij een plek ziet. Dus dan moet je heel langzaam dan moet je 15 km per uur rijden en dan kan hij dus inschatten of jij in dat plekje past maar ja het werkt gewoon niet altijd. Hij ziet niet altijd de plek die jij ziet en soms dan is het zo’n parallel parkeerplek en soms is het waar je dan met je kont in moet rijden. Ja, het werkt gewoon niet altijd.

V: Ok.

F: Maar het idee is heel erg leuk en het is fijn om dat te hebben want als je met een nieuwe auto rijdt denk je van oh nee moet ik hem inparkeren en wat als het mis gaat.

V: Ja.

F: Dus ik heb het misschien een keer gebruikt dat het ook echt werkte.

V: Dat is natuurlijk het allerlulligste van dat soort dingen. Als ze niet werken dan zijn ze nog frustrerender dan als ze er niet zijn. Toch?

F: Ja maar gelukkig zitten er ook al, aan alle kanten zitten camera’s dus dan kun je […] het is me in ieder geval nog niet gelukt om ‘m stuk te maken de auto. Dus dat is goed.

V: Wat cool je hebt gewoon een hyper, super de luxe, auto, gaaf. Ik heb echt nog eentje die ik bijna aan moet slingeren.

F: Ok.

V: Er zit niks moderns is.

F: Ja maar dat gaat dan sneller stuk. Dan moet je weer naar de garage.

V: Er kan bij mij minder stuk.

F: Ja er kan minder stuk dat is waar.

V: Maar inderdaad en een aantal dingen kan ik zelf maken want dat is mechanisch.

F: Ja nou dat is wel dat is dan wel weer goede kwaliteit dat je dus zelf ermee aan de slag kan.

V: Ja maar dat vind ik echt belachelijk aan die auto’s dat je […]

F: Nee je kunt niks zelf meer doen.

V: Nee.

F: Lampje verwisselen dat kan misschien nog net maar […]

V: Ja maar ook dat je niet aan de software mag komen, dat is ook best wel gevaarlijk eigenlijk. Dus je kan eigenlijk ook niet daardoor ook niet controleren hoe veilig het is. En er waren al rijdende auto’s gehackt, dat is al gebeurd. Dat is toch best scary?

F: Ja. Ja, ja, zeker. Ja.

V: En dat komt doordat we niet kunnen controleren hoe veilig het is en daardoor hoeft de veiligheid niet zo goed te zijn.

F: Aha, ja.

V: Want als ik gewoon kan nakijken van he die veiligheid is niet goed dan kan ik dat bedrijf waarschuwen he dit zit niet goed in elkaar, dan kunnen ze dat fixen maar als ze het verbergen kan niemand het zeggen. Nou ja, super interessant allemaal. Gaaf. He, dank je wel voor dit gesprek.

F: Ja, nou dank je wel. Ik vond het helemaal leuk.

V: Nou mooi zo.

F: En ik weet niet of er mensen luisteren maar […]

V: Ik ook niet.

F: Ik ben benieuwd.

V: Dat horen we wel.

F: Ja.

V: Dit was aflevering 40 van The Good, The Bad, and The Interesting, met Vasilis van Gemert (dat ben ik) en Fransiska Groenland. Als je op dit gesprek wil reageren dan kan dat natuurlijk. Je kan mij mailen op vasilis at vasilis.nl. Of als je iets korter van stof bent dan kan je me op twitter vinden onder de naam @vasilis. Je kan me eventueel ook helpen met het betalen van de rekeningen voor de transcripties van deze podcast. Dat kan op patreon.com/vasilis. Er is een mooi, gestaag groeiend lijstje van hele fijne mensen die maandelijks een bijdrage leveren, waaronder Job, Paul van Buuren en mijn werkgever CMD Amsterdam.

Wat je ook kan doen is deze podcast onder de aandacht brengen van andere mensen. Het blijkt dat er mensen zijn die deze podcast interessant zouden kunnen vinden maar niet weten dat ie bestaat. Mocht je zo iemand kennen, laat het ze weten.

Volgende keer neem ik een gesprek op met Laura van der Vlies, een van mijn collega’s aan de CMD in Amsterdam.

Deze transcriptie is mede tot stand gekomen dankzij bijdragen van CMD Amsterdam, Job, Paul van Buuren, Peter van Grieken, Peet Sneekes, en JanJaap Rijpkema. Als je wil kan jij ook helpen door een (kleine) bijdrage te leveren.